Dit is het grote voordeel van een wijncultuur in wording

Nieuwe druivenrassen zijn volop in het nieuws omdat ze een antwoord kunnen zijn op de gevolgen door klimaatverandering in veel wijngebieden. In het laatste nummer van PersWijn las ik een spannend artikel over de wijnbouw in Bordeaux. Druivenrassen die voorheen toonaangevend waren voor deze regio reageren soms niet goed op de nieuwe klimatologische omstandigheden. Met name Merlot heeft het moeilijk. Voor de grote chateaus is dit deels op te vangen met innovatie en investeringen, maar kleinere producenten hebben een groot probleem.

Peter van Houtert

In hetzelfde nummer stond een interview met Stan Beurskens. Het ging over zijn proeftuin, een experimentele wijngaard met 120 nieuwe druivenrassen. Stan betwist dat zijn keuze voor deze rassen alleen ideologisch gedreven is. Hij wil duurzaam werken, maar de regels om te spuiten worden ook steeds strenger. “Zie het als een zakelijke beslissing dat ik met deze rassen ben gaan werken.” De regelgeving en de kosten spelen ook een rol.

Klimaatverandering zorgt in de grote wijnproducerende landen voor interessante en tegelijk ook zorgelijke ontwikkelingen. Er moeten echt dingen veranderen. Wijnproducenten hebben geen keuze. In wereldberoemde wijnregio’s onderzoekt men welke druivenrassen de klimaatverandering wél aankunnen en natuurlijk wordt ook gekeken naar onderstokken en aanplantmethodes. Als alles bij het oude blijft, kunnen ze simpelweg geen wijn meer produceren. En zeker niet zoals hun vaders en hun grootvaders dat deden.

Het is bijzonder dat daarbij ook weer ‘vergeten’ druivenrassen tevoorschijn komen. In traditionele wijnregio’s experimenteert men met nu niet alleen met nieuwe druivenrassen, die vaak beter bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden.  Ook ‘vergeten’ druivenrassen die voorheen gebruikt werden en plaats hebben moeten maken voor de bekende traditionele rassen, vaak uit commerciële overwegingen, komen weer terug. Op zich is dat een hele goede ontwikkeling.

Een van de mensen waar ik in mijn carrière veel van leerde, is Jean Michel Deiss. Hij is de eigenaar van het beroemde Alsace wijnhuis Marcel Deiss in Bergheim. Ooit maakte hij een opmerking over het begrip terroir die ik nooit ben vergeten. Toen ik hem vroeg naar een verklarende omschrijving, zie hij: “Terroir is cultuur.” Die opmerking kwam weer bij mij boven toen ik de artikelen over de gevolgen van klimaatverandering voor de wijnbouw las.

Het is een eenvoudige maar zeer waardevolle uitleg. De grootheid van bijvoorbeeld Bourgogne wijnen danken we aan de cultuur die zij al eeuwen met zich meedragen. Hittegolven en droogte maken het die cultuur wel heel moeilijk. Daarnaast moeten wijnproducenten dealen met de strenge regelgeving van de AOC die veel aanpassingen en uitzonderingen simpelweg gebiedt.

In Nederland kennen we zo’n cultuur waar Marcel Deiss op doelde nog niet. De wijnbouw in ons land is nog pril. Langzaamaan bouwen we een cultuur op. We hebben gelukkig nog de vrijheid om ons makkelijker aan veranderende omstandigheden aan te passen. Dat maakt wijnbouw in Nederland zo boeiend en interessant en toekomstgericht. We experimenteren en we leren en zo bouwen we onze eigen wijncultuur op.

Auteur

Peter van Houtert

Peter van Houtert was directeur van wijnimporteur Verbunt Verlinden in Tilburg, maar geniet nu van een actief pensioen. Hij heeft vele nevenfuncties in de wijnwereld.

Na zijn studie aan de Hogere Hotelschool in Maastricht en diverse functies in de horeca- en wijnwereld werd Peter in 1998 commercieel directeur van Verbunt Wijnkopers en vanaf 2017 algemen directeur. Hij was van 2011 tot en met 2024 voorzitter van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW). Daarnaast was hij als docent van de Wijnacademie betrokken bij het drankenonderwijs. In 2024 werd hij Lid van de Raad van Toezicht van Stichting Drankenonderwijs Nederland (SDEN).

Peter schrijft over zijn ervaringen met Nederlandse wijnen.

Onze columnisten zijn geen spreekbuis van dit online domein van de Nederlandse wijn en geven hun eigen mening. Zij delen persoonlijke verhalen over het maken, schenken en verkopen van wijn van eigen bodem.