Het is alweer een poosje geleden dat je tijdens je vakantie altijd even keek of er op die Franse fles Appellation d’Origine Contrôlée (AOC) stond. Dan wist je dat je geen slobberwijn in handen had. Nu staat er Appellation d’Origine Protégée (AOP) op. Daar zit Europa achter. Een groot aantal Nederlandse wijnen heeft ook zo’n keurmerk. De Nederlandse variant van de AOP is de Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB). De kans is groot dat je dat nog niet weet. En dat is jammer.
Een voorbeeld van zo’n regionaal kwaliteitskeurmerk in Nederland is de BOB Mergelland. Het was een van de eerste beschermde wijnregio’s in ons land. Niet zo gek, want Zuid-Limburg is de wijnregio bij uitstek. De pakweg 15 domeinen die binnen de geografische grenzen van deze BOB-regio vallen, investeren echter niet of nauwelijks in de promotie van hun kwaliteitskeurmerk. Het staat soms zelfs niet eens op het etiket. Daarmee verzuimen wijnboeren om je te laten zien dat hun wijn een erkend streekproduct is dat aan strenge kwaliteitseisen voldoet. De BOB verdient een boost. Niet alleen in Zuid-Limburg.
Appellations
Hoe zit het precies met de Nederlandse kwaliteitskeurmerken voor wijn? We zetten het op een rijtje. Eerst nog even terug naar Frankrijk. Daar spreekt men nog steeds over appellations. Dat is een verouderde juridische term. Kwaliteitskeurmerk is geen letterlijke vertaling, maar geeft de bedoeling goed weer. Het draait bij appellaties namelijk om het garanderen en beschermen van het unieke karakter van wijnen. Dat gebeurt door het vastleggen van kwaliteitseisen. Nederland heeft sinds enige tijd 2 algemene appellaties, de Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) en Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB).
Terroir
Wijnmakers die hun wijnen een beschermde status willen geven, kunnen bij de Europese Commissie een kwaliteitskeurmerk aanvragen. Wijnen met druiven uit een specifiek gebied met een uniek terroir komen ervoor in aanmerking. De eisen voor een BGA-wijn zijn minder streng dan voor een BOB-wijn. De aanvraag loopt via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Na goedkeuring door de Europese Commissie publiceert de RVO de regels en voorschriften voor de specifieke BGA of BOB. Deze keurmerken moeten de herkomst van de wijn garanderen. Dat gebeurt door eisen te stellen aan de productie.
12 provincies
Een BGA-wijn moet om te beginnen gemaakt zijn van druiven die in Nederland geteeld zijn. De RVO publiceert een lijst met toegestane rassen in Nederland. Van die druiven moet 85% uit het beschreven geografische gebied komen. Het herkomstgebied van de druiven is groter dan bij een BOB-wijn. Wijnmakers hebben ook wat meer ruimte om druivenrassen te gebruiken die van origine niet uit de regio komen. In de regels en voorschriften van de BGA staat overigens wel heel precies aangegeven wat is toegestaan en wat niet. Nederland heeft 12 wijnregio’s met een BGA. Dat zijn de 12 provincies.
8 wijnregio’s
BOB is de hoogste kwaliteitsaanduiding in de piramide. De regels en voorschriften gaan nog een paar stappen verder dan bij BGA-wijnen. Kenmerken van een regio geven een wijn een uniek karakter. Dat wil de BOB borgen en beschermen. Het productieproces moet aan allerlei concrete voorwaarden voldoen, zoals een maximering van de oogst per hectare. Er zijn inmiddels 8 Nederlandse wijnregio’s met een BOB. Niet alle wijnen uit een BGA- of BOB-regio komen in aanmerking voor het kwaliteitskeurmerk. Dat hoeft niet per definitie te betekenen dat de kwaliteit minder is.
Alles over wijnwetgeving
Als een wijnboer bijvoorbeeld voor druivenrassen kiest, die niet in het productdossier van de BGA of BOB genoemd worden, kan de wijn geen aanspraak maken op een keurmerk. Wil je meer weten over de BGA- en BOB-regio’s? En de kwaliteitseisen in de productdossiers? Op onze pagina over Europese en Nederlandse wijnwetgeving lees je er alles over.
- 15 augustus 2024De druiven verkleuren en de agressieve indringers liggen op de loer
- 29 juli 2024Het mysterie van de Romeinen en de wijnbouw in Limburg
- 07 juli 2024Hoe ontbladeren de wijnstok op standje zuinig zet
- 22 juni 2024Hoe smaakt rosé van Nederlandse bodem?
- 12 mei 2024Feiten en fabels over de afsluiter van de fles Nederlandse wijn