De wijnstok bloeit. Het aftellen kan beginnen.

Het aftellen kan beginnen. Nog pakweg 100 nachtjes slapen dan kan de wijnboer oogsten. Hij kan de datum nu al met potlood in z’n agenda zetten. De wijnstok bloeit nog niet overal, maar op veel plaatsen staan de mini-trosjes in bloei. In de regel bloeit de wijnstok in de periode tussen eind mei en half juni. Dankzij het mooie voorjaar loopt de natuur een klein beetje voor op schema. Het moment van de floraison of bloei is een belangrijke indicatie voor het moment van de oogst.

Over ongeveer 100 tot 120 dagen kan de wijnboer oogsten. Dat verschilt per druivenras en per wijnregio. In de Bourgogne rekent de wijnboer met z’n pinot noir bijvoorbeeld op 100 dagen tussen bloei en oogst. In de Bordeaux is dat voor de merlot 110 dagen. De rondo en solaris bloeien in Nederland het eerst. In de late zomer rijpen ze ook het eerst af. Het is voor een wijnboer belangrijk om te weten of de druiven vroeg afrijpen en of hij kan rekenen op een hoge productie.

Klap te boven

“De wijnstokken zijn de klap van de vorstschade van vorig jaar weer te boven gekomen. Dankzij een goede verzorging van de wijngaard en de bodem. Ze zijn in goede conditie en zitten mooi in het blad. Met het mooie weer groeien de nieuwe scheuten met tientallen centimeters per week”, vertelt Domein Holset. Wijnboeren zijn druk bezig met uitbreken en het opbinden van de ranken. Intussen bloeit de wijnstok. Dat is de fase voor de bevruchting. Nu de wijnstok bloeit gaan de bloemen open en valt het beschermende omhulsel van de bloemblaadjes af. Het stuifmeel komt vrij en de zaadknoppen worden bevrucht.

Weer

De bloeifase ziet er op afstand niet spectaculair uit. Maar wanneer je inzoomt op de kleine trosjes krijg je toch een fraai plaatje te zien. De bloemen zijn heel klein, maar ruiken wel erg lekker. Vooral de wind en soms ook insecten zorgen voor de bestuiving. Het draait bij de wijnstok in hoofdzaak om zelfbestuiving. Het succes staat of valt met de weersomstandigheden. Kou en stortbuien kunnen de bloei en de bestuiving flink verstoren. Het is belangrijk dat het stuifmeel rustig naar beneden kan dwarrelen en een zachte landing op de stampers maakt. Dat zorgt voor een goede vruchtzetting.

Merlot is een tobberd

En als het weer tegenzit? Dan kan de wijnboer te maken krijgen met misbloei, simpel gezegd: minder druiven per tros. Meestal komt pakweg 30-60% van de druiven tot ontwikkeling. Het ene ras is gevoeliger voor misbloei dan het andere. Onder de klassiekers is de merlot een voorbeeld van zo’n tobberd. De nieuwe marechal foch heeft hetzelfde euvel. Een beperkte misbloei kan overigens best gunstig zijn. Het zorgt voor lossere trossen. Daardoor kunnen de druiven na een regenbui sneller drogen. Zo maken schimmels minder kans.

Gunstig

De johanniter heeft compacte trossen. Dat was in de natte en warme zomer van 2021 een probleem. Hij was vatbaar voor valse meeldauw. Hier en daar werd daardoor minder of zelfs helemaal geen johanniter geoogst. Met name voor dit soort rassen met compacte trossen is een beperkte misbloei gunstig. Om de bloesem tot ontwikkeling te laten komen is een gemiddelde dagtemperatuur van tenminste 15°C en bij voorkeur 20-25°C nodig. In 2023 waren de weersomstandigheden tijdens de floraison ideaal. Tijdens de bloei was het droog en rustig en warm weer. Dat zorgde voor een extreem goede vruchtzetting.

Halverwege eerste helft

Het komt er op aan dat de wijnstok in deze belangrijke fase vitaal is en niets tekort komt. Daar kan de wijnboer nu niets meer aan doen. Als het goed is, heeft hij een paar maanden geleden de bodem bemest om de voeding aan te vullen. Op dit moment staan de meeste wijnstokken er goed bij. Er was amper sprake van late nachtvorst. Tot nu toe verloopt het seizoen voor de meeste wijnboeren prima. Maar er kan in 100 tot 120 dagen nog veel gebeuren. “We zijn nét halverwege de eerste helft van de wedstrijd. Tot nu gaat het – zeker vergeleken met vorig jaar – van een leien dakje. We kunnen alleen maar hopen dat het zo blijft”, aldus Jules Nijst van De Wijngaardsberg.