Het verschil tussen een vinoloog en een wijnmaker

Gelukkig zit het er nu bijna op. Als ik over een paar maanden klaar ben, valt er een last van mijn schouders. Het was verdraaid pittig om er 3 jaar lang naast mijn werk mee bezig te zijn, maar ik heb het volgehouden. Daar ben ik trots op. In mijn omgeving waren er stiekem toch nogal wat mensen die het eerst wel eens wilden zien. Mijn leermeester Ruud Verstegen was er een van. Hij dacht dat ik er na een jaar met een flauwe smoes tussenuit zou piepen. Dus niet. Straks ben ik de eerste vinoloog die ook gediplomeerd wijnmaker is. Dat vind ik wel stoer.

Annaline Doelen

Als je altijd werkt, heb je geen hobby’s. Dat realiseerde ik mij tijdens de lockdown in de coronaperiode. Het restaurant moest dicht en ik had niets om handen. Ik heb een passie voor eten en voor wijn. Andere hobby’s heb ik niet. Zou ik daar nog iets mee kunnen als ik straks met vervroegd pensioen ga? vroeg ik mij af. Toen besloot mijn hoofdsommelier Maurice Warnier in België een opleiding tot wijnmaker te volgen. Dat bracht mij op een idee. Inmiddels zijn we 3 jaar verder en is die opleiding bijna geschiedenis.

Het ging niet vanzelf. Ik heb die opleiding hopeloos onderschat. Natuurlijk kan ik goed proeven. Dat mag je van een vinoloog verwachten. Maar wijn maken is echt iets anders. In theorie wist ik het allemaal wel. De praktijk is echter andere koek. Ik volgde de opleiding bij Geurt van Rennes, bekend van Wijnkasteel Genoels-Elderen in Riemst. Wat in Duitsland een serieuze beroepsopleiding is, perst Geurt in een avondopleiding met veel zelfstudie van 3 jaar. Hij bestookte ons 2 jaar lang met supergedetailleerde informatie.

Dat deed hij één avond per week. Van 18:30 tot 23:30 uur. Zonder pauze. Hij ging maar door. Er kwam geen eind aan. Ontzettend leerzaam. Dat wel. Ik ontdekte al heel snel dat ik meer tijd moest vrijmaken voor de opleiding, want naast de theorie moesten we ook stage lopen. Dat doe ik bij Ruud Verstegen van Landgoed Overst. Ik merkte het verschil tussen een vinoloog en wijnmaker vooral in de wijngaard. Groene vingers heb ik niet. Mijn tuin is onderhoudsvrij. Natuurlijk moet ik een beetje snoeien en knippen, maar in vergelijking met het werk in de wijngaard stelt dat helemaal niets voor.

In pakweg 10 minuten kan ik je als vinoloog alles vertellen over wijngaardbeheer, maar in de wijngaard komt het er echt op aan. Ik zal een voorbeeld geven: uit de kop van een wijnstok komen wel 10 twijgen. Daarvan moeten 2 vruchtdragende twijgen overblijven voor het volgende seizoen. Hoe bepaal je nou welke twijgen dat moeten zijn? Die vraag bezorgde mij een hoop stress. Stel dat je de verkeerde keuzes maakt. Die mogelijkheid vond ik best heftig. Dat is maar één voorbeeld. In de wijngaard sta je voortdurend voor dat soort keuzes. En dat heb ik het nog niet over de keuzes in de kelder.

Als de wijn niet stopt met gisten, moet je iets doen om te voorkomen dat hij te zoet wordt. De temperatuur moet omhoog, zodat de gisten doodgaan. In theorie wist ik dat wel, maar het is heel iets anders om daadwerkelijk aan de temperatuurknop te draaien. Als je een dag te laat of te vroeg bent, heeft dat meteen invloed op de smaak van de wijn. Dat is spannend. Ruud is daar heel ontspannen in, maar hij doet het al 20 jaar. Bovendien registreert de computer alles en komt hij met advies op maat. Dat was voor mij een openbaring.

Ik begon met 34 anderen aan de opleiding. We zijn met 29 over, 27 Belgen en 2 Nederlanders. Het zijn vooral 40-plussers, mannen die in het bedrijfsleven een goede boterham hebben verdiend en nu een wijngaard beginnen. Nu staan we voor ons examen. Daarvoor hebben we 3 opdrachten. Om te beginnen gaan we onze eigen wijn maken. We kregen allemaal dezelfde druiven aangeleverd. Daarvan moeten we 50 liter wijn maken. En een logboek bijhouden met daarin alle stappen. Helemaal zelfstandig. Dat zorgt voor 29 verschillende wijnen, want er zijn een heleboel knoppen waar je aan kunt draaien.

Daarnaast schrijven we een scriptie van 60 pagina’s over het opstarten van onze eigen wijngaard, van het vinden van een geschikt stuk grond en bodemonderzoek tot de aanplant van druivenrassen. Inclusief het financiële verhaal. En als laatste moeten we een vakbekwaamheidsbewijs halen voor het werken met gewasbeschermingsmiddelen. Dan mag ik op de tractor van Ruud zitten om te spuiten. Ik ga dat niet doen, maar ik moet het wel weten. Het hoort bij de opleiding. Ik ben blij dat ik de opleiding gedaan heb. Het waren 3 pittige jaren, maar straks zit het erop.

Ik deed het voor mezelf. Om iets om handen te hebben. Nee, ik begin geen wijngaard. Dat was nooit de bedoeling. Als ik met vervroegd pensioen ben, ga ik lekker aan de slag als vrijwilliger in de wijngaard. Heerlijk om te werken in de natuur. Lekker zen. Intussen heb ik nóg meer bewondering voor het werk van wijngaardeniers. Het is een verhaal van bloed, zweet en tranen. De opleiding motiveerde mijn medestudenten om door te gaan met hun plannen. België krijgt er weer een paar mooie wijngaarden bij. Nu nog zo’n opleiding in Nederland!

Auteur

Annaline Doelen

Annaline is de Limburgse wijnambassadeur bij uitstek. Ze is vinoloog en mede-eigenaar van Mes Amis in Maastricht, het wijnrestaurant dat alleen wijnen uit Limburg schenkt.

Het restaurant is een begrip in de Limburgse hoofdstad. Gerechten met zoveel mogelijk producten uit de streek combineert het met wijnen uit Belgisch en Nederlands Limburg, aangevuld met wijnen uit Wallonië. Nu Annaline in het restaurant een stapje terug doet, leert ze het vak van wijnmaker. Dat doet ze door onder begeleiding van Ruud Verstegen van Landgoed Overst praktijkervaring op te doen.

Annaline geeft een kijkje in de keuken van het restaurant en deelt haar ontdekkingen over het werk in de wijngaard.

Onze columnisten zijn geen spreekbuis van dit online domein van de Nederlandse wijn en geven hun eigen mening. Zij delen persoonlijke verhalen over het maken, schenken en verkopen van wijn van eigen bodem.